Kế toán tổng hợp là gì? Học để làm gì? Công việc gồm những gì?

 1. Khái niệm kế toán tổng hợp là gì?

Kế toán tổng hợp là người chịu trách nhiệm ghi chép, phản ánh và thống kê một cách tổng quát các số liệu, dữ liệu trên các tài khoản, sổ sách kế toán và báo cáo tài chính theo các chỉ tiêu giá trị của doanh nghiệp.

Hay nói cách khác, kế toán tổng hợp là bộ phận chịu trách nhiệm chung về số liệu chi tiết đến tổng hợp trên sổ kế toán, nên có vai trò rất quan trọng trong việc giải quyết chính xác các vấn đề tài chính của doanh nghiệp.

2. Mô tả công việc của kế toán tổng hợp

Đối với mỗi người làm kế toán tổng hợp, công việc đòi hỏi sự bao quát thông suốt từ lúc thu thập, xử lý dữ liệu trên các chứng từ kế toán hàng ngày đến việc lên báo cáo tài chính và báo cáo thuế hàng tháng, quý, năm. 

Kế toán tổng hợp có vai trò rất quan trọng trong bất kỳ doanh nghiệp nào

Do vậy, ta có thể liệt kê ra các nhiệm vụ 1 kế toán tổng hợp cần làm như sau:

2.1. Công việc của kế toán tổng hợp làm hàng ngày gồm những gì? 

• Thu thập, lưu trữ, xử lý các dữ liệu kế toán trên các chứng từ kế toán phát sinh. Các hóa đơn, chứng từ cần được kiểm tra xem có hợp lệ để đưa vào sổ sách kế toán hay không. 
• Lập các phiếu thu, chi, xuất hàng, nhập kho, hóa đơn bán hàng,… tại các thời điểm phát sinh nghiệp vụ, tránh chậm trễ dẫn đến việc thiếu sót trong khâu khớp quỹ hay kiểm kê hàng hóa tồn kho hàng ngày,….
• Vào dữ liệu sổ quỹ, sổ tiền gửi và các sổ liên quan khác.

2.2. Công việc của kế toán tổng hợp làm hàng tháng

• Theo dõi công nợ với khách hàng, nhà cung cấp.
• Hóa đơn đầu ra phát sinh tháng nào cần kê luôn vào tháng đó.
• Lập các tờ khai thuế GTGT, TNCN, TNDN, báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn và các loại thuế khác (nếu doanh nghiệp phải nộp báo cáo theo tháng). 
• Lập bảng tính lương, bảng lương làm thêm giờ, bảo hiểm, các khoản lương thưởng, phụ cấp khác để chi trả cho người lao động.
• Tính lại trị giá hàng tồn kho, giá vốn hàng bán, khấu hao tài sản cố định, phân bổ công cụ dụng cụ,…

2.3. Nhiệm vụ của kế toán tổng hợp hàng quý

• Rà soát lại các hóa đơn, chứng từ ghi nhận trên sổ sách kế toán để lên tờ khai GTGT hàng quý, tạm tính thuế TNCN và TNDN.
• Lập báo cáo tài chính hàng quý, báo cáo quản trị theo yêu cầu của Ban lãnh đạo.

2.4. Nhiệm vụ của kế toán tổng hợp hàng năm gồm những gì?

Đầu năm: 

• Kê khai, nộp thuế môn bài đầu năm (cần chú ý hạn kê khai và nộp thuế là ngày 31/1, đối với doanh nghiệp mới thành lập kể từ khi có giấy phép đăng ký kinh doanh cần nộp thuế môn bài trong vòng 30 ngày).
• Nộp tờ khai thuế GTGT, TNCN (tháng 12 hoặc quý IV) và tạm tính thuế TNDN (quý IV) năm trước liền kề.
• Nộp báo cáo tài chính, tờ khai thuế TNDN, TNCN của năm trước liền kề và hạn nộp 90 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ báo cáo.
• Kết chuyển lợi nhuận chưa phân phối năm trước

Cuối năm:

• Kiểm tra lại chứng từ, hóa đơn, hạch toán hết các hóa đơn GTGT còn bỏ sót, không nên để hóa đơn sang năm sau mới hạch toán vì nó sẽ ảnh hưởng đến thuế TNDN phải nộp trong kỳ.
• Kiểm kê, đối chiếu sổ quỹ và quỹ tồn thực tế, kiểm kê kho hàng và tài sản, đối chiếu công nợ với khách hàng, nhà cung cấp.
• Đối chiếu giữa sổ chi tiết và sổ tổng hợp.
• Lập báo cáo tài chính năm gồm: Bảng cân đối kế toán (hay Báo cáo tình hình tài chính), Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ (phương pháp trực tiếp hoặc gián tiếp), Thuyết minh Báo cáo Tài chính, Bảng Cân đối số phát sinh tài khoản.

Ngoài các công việc mang tính thời điểm như trên, kế toán tổng hợp còn là người phải phối hợp với kế toán trưởng và các kế toán viên để:

• Phân bổ và giám sát quá trình làm việc của các kế toán viên.
• Tham gia phối hợp công tác kiểm tra tại các phòng ban, đơn vị cơ sở.
• Đề ra phương hướng xử lý các tồn đọng, sai sót của doanh nghiệp trong lĩnh vực kế toán, tài chính.
• Kiểm tra và lưu trữ chứng từ, hồ sơ, sổ sách kế toán trong thời hạn quy định.
• Phân tích các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính và tham gia trong việc giải trình, quyết toán thuế tại đơn vị.
• Biết điều chỉnh các nghiệp vụ sau khi cơ quan thuế quyết toán yêu cầu doanh nghiệp nộp phạt thuế.
• Có khả năng thiết lập và duy trì mối quan hệ với bên ngoài như Cục thuế, ngân hàng, khách hàng, nhà cung cấp,…

3. Yêu cầu về kỹ năng kế toán tổng hợp là gì?

Đối với một kế toán tổng hợp, những kỹ năng nghiệp vụ cần thiết bao gồm:

• Kiến thức chuyên môn: Đây là kỹ năng tiên quyết và quan trọng nhất đối với không chỉ nghề kế toán mà tất cả các ngành nghề khác, nó là điều kiện để bắt đầu công việc cũng như quá trình thăng tiến của bản thân.
• Kiến thức về tin học: Một kế toán tổng hợp cần thành thạo các phần mềm tin học văn phòng cơ bản như Word, Excel, Powerpoint,… và song song với đó là các phần mềm kế toán chuyên dụng (misa, fast, bravo, sap,…)
• Kiến thức về ngoại ngữ: Trong thời đại số 4.0 và toàn cầu hóa ngày càng phát triển như hiện nay, việc hiểu biết về ngoại ngữ là điều quan trọng trong quá trình phát triển sự nghiệp của mỗi người.
• Tính cách cẩn thận, tỉ mỉ: Nghề kế toán là nghề đối mặt với số liệu rất nhiều, vì vậy phải cần sự tỉ mỉ và chính xác rất cao.
• Khả năng tư duy và chịu được áp lực tốt.
• Khả năng giao tiếp và đối nội, đối ngoại: Nghề kế toán không đòi hỏi quá cao về khả năng giao tiếp tuy nhiên bạn vẫn cần tạo ra những mối quan hệ nhất định như các mối quan hệ với đồng nghiệp, cấp trên hay với cục thuế, cơ quan bảo hiểm, ngân hàng, nhà cung cấp và khách hàng,…

4. Yêu cầu về trình độ vị trí kế toán tổng hợp gồm những gì?

Để lên được vị trí kế toán tổng hợp, yêu cầu về trình độ của bạn sẽ khắt khe và khó khăn hơn khi bạn chỉ làm kế toán tại một lĩnh vực nào đó, cụ thể:

• Trình độ của một kế toán tổng hợp đòi hỏi bạn phải nắm vững tất cả các nghiệp vụ, có khả năng tổng hợp và nắm rõ chế độ kế toán, có cái nhìn bao quát về năng lực tài chính kế toán trong công ty. 
• Có kỹ năng trong việc tổ chức, sắp xếp và xây dựng kế hoạch để thực hiện cũng như hướng dẫn, phân bổ việc cho các kế toán viên để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ.
• Sử dụng máy vi tính thành thạo đặc biệt là Excel và phần mềm kế toán.

5. Yêu cầu về những kiến thức mà kế toán tổng hợp cần học để làm là gì?

Đối với nghề kế toán nói chung và kế toán tổng hợp nói riêng, nắm vững kiến thức là cách làm kế toán tổng hợp giỏi, không có kiến thức thì các bạn sẽ khó có thể vững bước trong nghề. Những kiến thức mà một kế toán tổng hợp cần học có thể kể đến như:

• Một kế toán tổng hợp cần hiểu và thực hành tốt từ những kiến thức cơ bản nhất đến phức tạp nhất, bao gồm: nguyên lý kế toán, kế toán tiền, kế toán bán hàng, kế toán thuế, kế toán bán hàng, kế toán công nợ, luật thuế, luật kế toán và các thông tư, quy định liên quan,…
• Kế toán tổng hợp là một vị trí cần thiết để giúp các bạn tiến xa hơn trên con đường sự nghiệp của mình trong ngành tài chính kế toán. Khi đảm nhận qua vị trí kế toán tổng hợp, các bạn có thể dễ dàng thăng tiến lên vị trí kế toán trưởng hay giám đốc tài chính trong tương lai.